Paýtagtymyzda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmeginiň 15 ýyllygyna bagyşlanan sergi öz işine başlady. Şeýle-de bu waka mynasybetli maslahatyň geçirilmegi meýilleşdirilýär.
2008-nji ýylda döredilen Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi ýurdumyzyň hususy işewürliginiň 28 müňden gowrak wekilini özünde jemläp, ykdysadyýetiň döwlete dahylly bolmadyk bölegini ösdürmek, telekeçilik başlangyçlary goldamak we döwrebap işewürlik düzümlerini kemala getirmek boýunça giň gerimli işleri amala aşyrýar. Birleşmäniň agzalary ýurdumyzda azyk we haryt bolçulygynyň üpjün edilmegine, täze iş orunlarynyň döredilmegine saldamly goşant goşýarlar. Diýarymyzda işleýän ilatyň ýarysyndan gowragynyň ykdysadyýetiň hususy pudagynda zähmet çekýändigini bellemek gerek. Ýurdumyzyň telekeçileri daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan we eksport edilýän önümleriň önümçiliklerini barha işjeň ýola goýýarlar.
Sergidäki monitorlarda telekeçiligiň dürli pudaklarynda 15 ýylyň içinde gazanan üstünlikleriniň diagrammasy görkezildi, şeýle hem birleşmäniň düzüm bölümleriniň diwarlyklary ýerleşdirildi. Mälim bolşy ýaly, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýanynda “Rysgal” paýdarlar täjirçilik banky hereket edip, onuň welaýat şahamçalary hem bar. Soňky ýyllarda bankyň müşderileriniň, şol sanda elektron söwdanyň esasy gurallary bolan “Internet banking” hyzmatyndan we QR-kod ulgamyndan peýdalanýan müşderileriň sany ep-esli artdy. Guramanyň düzüminde “Bäsdeş” söwda öýi hem-de gurluşyk ugruna gözegçilik edýän “Birleşme gurluşyk” birleşigi hereket edýär.
Sergide «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny» durmuşa geçirmekde TSTB-niň agzalarynyň mümkinçilikleri bilen tanyşdyrylmagy aýratyn ünsi çeken ugurlaryň biri boldy. Sergä gatnaşyjylaryň hatarynda IT tehnologiýalar ulgamynda ýöriteleşen hojalyk jemgyýetleri we kärhanalar, ýurdumyzyň öňdebaryjy internet serişdeleri bar. Watanymyzyň IT kompaniýalary kärhanalarda sanly ulgamlary, elektron resminama dolanyşygy ulgamyny ornaşdyrmagyň, web saýtlary, ykjam goşundylary we internet portallary, elektron täjirçilik portallaryny döretmegiň ýeterlik tejribesini topladylar. Şeýle hem ýurdumyzyň IT kärhanalarynyň orta we ýokary bilim üçin elektron portallary, sanly ulgamlary, onlaýn kitaphanalary we arhiwleri döredendiklerini bellemek gerek. Olar işewürlik, sanly dolandyryş hem-de kiberhowpsuzlyk üçin wideomaslahatlar ulgamynda hyzmatlary hödürleýärler. Ýurdumyzyň telekeçileriniň “akylly öý” we “akylly şäher” konsepsiýasyny durmuşa geçirmäge hem mümkinçilikleri bar.
Sergä gatnaşyjy kompaniýalaryň birnäçesi elektron täjirçiligi ösdürmegiň hem-de söwdany we hyzmatlary täzeçe guramagyň netijeli ugurlaryna laýyklykda, häzirki zaman internet hyzmatlaryny ornaşdyrmakda mümkinçiliklerini hödürleýärler. Şolaryň hatarynda jemgyýetçilik iýmiti, lomaý hem-de bölek satuw söwdasy bilen meşgullanýan telekeçiler bar. Olar dürli meýdançalarda saýtlary döretdiler hem-de onlaýn buýurmalary kabul edýärler, harytlary eltip bermek hyzmatyny ýola goýýarlar.
Sergi meýdançasy ýyl-ýyldan giňeýär. Şonuň çäklerinde TSTB-niň agzalary durmuşda ulanylýan tehnikalary — gaz we elektrik, howur, mikrotolkunly peçleri, smart telewizorlary öndürmekde gazananlaryny görkezýärler. Şol önümler daşary ýurtlaryň ugurdaş önümlerinden pes däl we alyjylaryň arasynda uly islegden peýdalanýar.
Sergide telekeçileriň alyp barýan işleriniň gurluşyk ugry giňden görkezildi. TSTB-niň agzalary paýtagtymyzda hem-de welaýatlarda ýaşaýyş jaý toplumlarynyň, kottej toplumlarynyň uly tapgyrlaryny, seýilgäh zolaklaryny, dolandyryş-işewürlik merkezlerini, iri düzümleýin we senagat desgalaryny bina edýärler. Iri döwlet buýurmalarynyň hatarynda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýoluny, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň &mdas
h; Arkadag şäheriniň, paýtagtymyzy ösdürmegiň 17-nji tapgyrynyň, “Aşgabat-sitiniň” desgalaryny gurmak taslamalary bar. Hususy gurluşyk kompaniýalary “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda häzirki zaman deňiz şypahana zolagynyň düzümlerini döretmäge işjeň gatnaşýarlar.
Sergä gelýänler telekeçileriň gurluşyk serişdeleriniň önümçiligine goşýan goşandy barada maglumatlary alyp bilýärler. Şol serişdeler hili boýunça daşary ýurtlaryň önümlerinden pes däldir. Şu ugurda gazanan üstünliklerini dürli ölçegdäki turbalary, izogamlary, asma üçek petiklerini, demir profilleri, keramiki plitalary, bazalt süýümleri, kerpiji, demir-beton gurnamalary, çyglylykdan goraýyş serişdelerini, ýuwlan çäge, keramzit, elektrik we suw geçirijileri, ýanýoda daşlaryny we kafelleri, gury gurluşyk garyndylaryny, ýag we howa süzgüçlerini, akkumulýatorlary öndürýän kärhanalar görkezýärler.
Sergi meýdançasynda ulag we logistika hyzmatlaryny hödürleýän hususy kärhanalaryňdyr kompaniýalaryň mümkinçilikleri görkezilýär. Ulag-logistika kompaniýalarynyň işleri bu ulgamda Türkmenistanyň amala aşyrýan giň möçberli halkara taslamalary bilen baglylykda aýratyn ähmiýete eýe bolýar.
Sergi bölümleriniň birnäçesi halkyň sarp edýän giň görnüşli harytlarynyň öndürilişini artdyrmakda hususy ulgamyň mümkinçiliklerini görkezýär. Şolaryň hatarynda mebel toplumynyň kärhanalary, durmuş himiýasyny öndürijiler, dokmaçylar we aýakgap önümlerini öndürijiler, häzirki zaman egin-eşikleriniň, matalaryň, isleg bildirilýän beýleki önümleriň önümçiligini ýola goýanlar bar. Däp boýunça sergide dürli halylar we özboluşly reňk öwüşginli palaslar giňden görkezildi. Köp bölegi ýerli çig mal esasynda polipropilen ýüplüginden öndürilýän bu önümler diňe biziň ýurdumyzda däl, eýsem, daşary ýurtlarda-da uly islegden peýdalanýar. Özi-de halylar, haly önümleri ýerlenilende, sanly tehnologiýalar ulanylýar.
Türkmen işewür jemgyýetçiliginiň senetçilik, amaly-haşam sungaty bilen meşgullanýan agzalarynyň işleri milli medeni mirasymyzyň wagyz edilmegine ýardam berýär. Sergide elde dokalan ajaýyp halylar, zergärleriň, tikinçileriň elde döreden täsin işleri bilen tanşyp bolýar. Bu ýerde ýurdumyzyň taryhy künjekleri we paýtagtymyzyň owadan ýerleri şekillendirilip, milli öwüşginlerde ýerine ýetirilen sowgatlyk önümler hem görkezilýär. Telekeçiler söwda we hyzmatlar ulgamynyň ösdürilmegine maýa goýumlaryny gönükdirýärler, ilata giň gerimli durmuş, mahabat we neşirýat hyzmatlaryny hödürleýärler. Bu hem gözden geçirilişiň meýdançasynda öz beýanyny tapdy.
Türkmen telekeçileriniň gazananlary hem-de täzeçil tehnologiýalaryň, sanly ulgamlaryň ornaşdyrylmagy, «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» hususy ulgamy ösdürmek boýunça kesgitlenen çäreleriň durmuşa geçirilmegi bilen baglanyşykly täze wezipeler 18-nji martda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň binasynda geçiriljek maslahatyň gün tertibine giriziler. Forumda TSTB-niň dürli ugurlarda alyp barýan işleri barada maglumatlar diňleniler, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň hususy ulgamyň öňünde goýan wezipeleriniň, şol sanda iri döwlet buýurmalaryny hem-de maýa goýum taslamalaryny ýerine ýetirmek boýunça goýan wezipeleriniň durmuşa geçirilişiniň barşy we beýleki möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşylar.
Forumyň çäklerinde TSTB-niň dürli ugurlar boýunça “Ýylyň iň oňat telekeçisi” atly bäsleşiginiň jemleri hem jemleniler. TSTB-niň 15 ýyllygyna bagyşlanan sergi bir hepde dowam eder. 23-nji martda onuň ýapylyş dabarasy hem-de pudaklaýyn gözden geçirilişe gatnaşyjylara diplomlaryň gowşurylyş dabarasy geçiriler.
Çeşme: www.turkmenistan.gov.tm